Çeviri: Şirin Ebu Akile cinayeti: İsrail’in Filistinli gazeteci cinayetleri sabıkası

1972’den bu yana 83 Filistinli gazetecinin İsrail kuvvetlerince öldürüldüğü bildiriliyor.

Bir şafak baskınını haberleştirmek üzere gittiği Batı Şeria’daki Cenin şehrine vardığı gibi İsrailli bir keskin nişancı tarafından vurulup öldürülen Şirin Ebu Akile, İsrail kuvvetlerince katledilen Filistinli gazeteciler listesinin son üyesi. 

İsrail’in gazeteci kıyımı on yıllardır belgelenmekte. 

Nisan ayında Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne bulunulan bir şikayette İsrail’in “sistematik biçimde” Filistinli gazetecileri hedef alması ve cinayetlerle ilgili soruşturma yürütmemesinin savaş suçu kapsamına girdiği iddia edildi. 

İsrailli otoriteler, 2021 Mayıs’ından beri Doğu Kudüs’te, Batı Şeria’da ve tüm İsrail sathında patlak veren Filistin eylemleri esnasında gerçekleşen şiddeti haberleştirmeye çalışan yerel gazetecilere emsalsiz baskılar uyguluyor. 

Polis ve silahlı kuvvetler, özellikle Mescid-i Aksa’yadüzenlenen saldırılar ve İsrail’in ölümcül Gazze bombalamalarından sonra gelişen olayları belgeleyen gazetecileri dövdüler ve üzerlerine gerçek mermilerle ateş açtılar. 

Middle East Eye sitesinin geçen yılki haberine göre, Batı Şeria’nın Beit El yerleşkesi yakınında El Bireh şehrinin kuzey girişinde foto muhabirler mesleklerini icra ederlerken çelik mermilere hedef oldular.

İsrail polisi de basın mensuplarını tehdit ederken ve olay yerinden gelen haber ve görüntüleri engellerken görüldü. 

Ayrıca İsrail Gazze’ye geçen yıl düzenlediği hava saldırısında Middle East Eye, El Cezire, Associated Pressve diğer yerel medya kanallarının kullandığı basın bürolarına ev sahipliği eden El Cala Kulesini yok etti.

İsrail Hava Kuvvetleri aynı zamanda yedi medya kanalına ev sahipliği yapan El Şuruk Kulesi’ni ve PalestineNewspaper, Al Kufiya Channel, Bawaba 24 ve Palestinian Media Forum da dahil olmak üzere onun üzerinde basın örgütüne ev sahipliği yapan El CevheraKulesi’ni de yok etti. 

Filistin haber ajansı Wafa (Vefa), 1972’den bu yana öldürülen onlarca gazetecinin listesini tutuyor. Ölüm sayısının 2000 yılındaki İkinci İntifada’dan bu yana tırmandığı göze çarpıyor. 

İsrail’in Batı Şeria şehirlerine 2002’de düzenlediği saldırıları haber yapan gazeteciler hedef alınmıştı. 2014 yazında Gazze Şeridi üzerinde yürüttüğü savaşta ise İsrail 17 Filistinli gazeteciyi öldürmüştü. 

Hem Birleşmiş Milletler hem de Gazetecileri Koruma Komitesi 2000’den beri 17 Filistinli gazetecinin öldürüldüğünü belgeledi. Bu sayı Ebu Akile’yi ya da diğer ülkelerden gelen (iki İtalyan, bir Türk, bir Galli) gazetecileri kapsamıyor.

Filistinli Gazeteciler Birliği ise bu sayının çok daha yüksek olduğunu söylüyor. 2020’de Birlik, İsrail güçlerinin 2000’deki İkinci İntifada’dan bu yana 46’dan fazla Filistinli gazeteciyi öldürdüğünü söyledi.  

Birliğin Başkan Yardımcısı Tahsin el Estal, Anadolu Ajansı’na o dönem yaptığı açıklamada, “Birlik, işgalcinin [İsrail’in] Filistinli gazetecilere yönelik her yıl 500 ila 700 arası saldırı ve suçunu kayda geçiriyor. Bu suçlara bir son verilmesinin, faillerinin ve emri verenlerin hesap vermesinin zamanıdır” demişti.

İsrail’in amacının “basını susturmak ve gerçek yüzünündünyaya gösterilmesini engellemek” olduğunu da eklemişti. 

2000’den bu yana İsrail kurşunuyla veya hava saldırılarında öldürülen gazeteciler listesine şu isimleri kapısyor:

1- Wafa (Vefa) Haber Ajansı’ndan Aziz Yusuf el Tineh, 32, 28 Ekim 2000’de Beytüllahim yakınında İsrail güçlerince vuruldu. 

2-Nablus’taki Askar mülteci kampından Osman Abdülkadir el Katnani, 24, 31 Temmuz 2001’de bir İsrail hava saldırısında öldürüldü. Kendisi Kuveytli Kona Haber Ajansı muhabiriydi ve Nablus Basın Bürosu’nda çalışıyordu.

3-Nabluslu ve Necah Gazetecilik Merkezi mensubu foto muhabiri Muhammed Abdülkerim el Bişevi, 27, 31 Temmuz 2001 günü bir İsrail hava saldırısında öldürüldü. 

4-Beytüllahim TV’nin müdürü Ahmed Numan, 38,İsrail’in Beytüllahim şehrine 8 Mart 2002 tarihinde düzenlediği bir saldırıda öldürüldü. 

5-Afganistan ve Kosova’da çatışmaların haberini yapmış İtalyan emektar gazeteci Raffaele Ciriello, 42, 11 Mart 2002’de Ramallah’taki Manara Meydanı’nda İsrail askerleriyle Filistinli militanlar arasında gerçekleşen şiddetli silahlı çatışmalar esnasında İsrail kurşunuyla vuruldu. Corriere della Sera için çalışıyordu. 

6-Beytüllahimli Cemil Abdullah el Nevavra, 35, 14 Mart 2002’de Ramallah’a yönelik bir saldırıda bir tank mermisinden kopan şarapnelin kendine isabet etmesiyle yaralanıp öldü. Filistin TV için çalışıyordu.

7-Emced Behçet el Alemi, 22, Filistin TV ve el NevresTV için çalışan bir kameramandı. Hebron’da İsrail askerlerinin sıktığı patlayıcı bir mermiyle 18 Mart 2002’de vurulup öldü.

8-Serbest fotoğrafçı ve yerel bir medya kuruluşunun müdürü İmad ebu Zehra, 30, 12 Temmuz 2002’de Cenin’de İsrail askerleri tarafından vurulup öldürüldü.

9-İssam Hamza Tillevi, 30, Filistin’in Sesi isimli radyo istasyonu için çalışıyordu. 22 Eylül 2002’de kuşatma altındaki Filistin Ulusal Yönetimi Başka Yaser Arafat’la dayanışma için Ramallah’ta düzenlenen barışçıl bir gösteriyi haberleştirirken İsrail askerlerince vuruldu. Tillevi, basın yeleği giymekteydi. 

10-Nezih Dervazi, 46, Filistin TV ve APTN Medya Ağı için çalışan bir kameramandı. 19 Nisan 2003’te İsrail’in Nablus’un tarihî kısımlarınadüzenlediği saldırıyı haberleştirirken vuruldu.

11-Muhammed ebu Halime, 21, İsrail kuvvetlerinceNablus’taki Balata mülteci kampının girişinde 22 Mart 2004’te vurulduğunda bir üniversiteye bağlı en-Necahradyo istasyonunda çalışıyordu.

12-Galli bir kameraman, yapımcı, yönetmen ve Emmyödülü sahibi olan James Henry Dominic Miller, 34, Gazze’deki Refah’ta 2 Mayıs 2003 tarihinde bir belgesel çekerken İsrail güçlerince öldürüldü.

13-Kudüs Radyosu’nda fotoğrafçı olarak çalışan Hasan Ziyad Şekvra, 23, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki BeytLahia’da 15 Mart 2008’de bir arabaya düzenlediği hava saldırısında öldürüldü. 

14-Reuters kameramanı Fadıl Şena, 24, 16 Nisan 2008 tarihinde Gazze Şeridi’ne düzenlenen bir saldırıyı haberleştirirken bir İsrail tank mermisinden fırlayan flechette (fleşet) adıyla bilinen küçük oklarla öldürüldü. Reuters’a göre Şena’nın kamerası yok edilmeden önce çektiği son görüntüler tankın ateşi ve merminin patlaması oldu.

15-Ömer Abdül Hafız el Silevi, 28, Gazze Şeridi’ndeki Beyt Lahia’da 3 Ocak 2009’da bir İsrail hava saldırısında öldürüldüğünde el Aksa TV’de kameraman olarak çalışıyordu. 

16-Kamera asistanı Basil İbrahim Ferac, 22, 6 Ocak 2009’da İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Tel el Havra’da sivil bir binaya düzenlediği hava saldırısında öldürüldüğünde bir Cezayir televizyonu için çalışıyordu. 

17-Ehab Cemal el Vahidi, 33, Filistin TV’de bir kameramandı. 8 Ocak 2009 tarihinde İsrail’in Gazze kentindeki Doktorlar Kulesi’ne (Burç-ül Etba) yönelik hava saldırısında öldürüldü.

18-Ala Hammad Mürteca, 26, yerel el-Burak Radyo çalışanıyken 9 Ocak 2009 günü İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava saldırısında öldürüldü. 

19-Türk gazeteci Cevdet Kılıçlar, 31 Mayıs 2010 tarihinde Gazze’ye giden Mavi Marmara gemisine saldıran İsrailli komandolar tarafından öldürüldü.

20-Hüsam Muahammed Selame, 30, El Aksa TV’de kameraman olarak çalışıyordu. 20 Kasım 2012’de İsrail’in Gazze Şeridi’nde El Aksa TV’ye ait bir araca düzenlediği hava saldırısında öldürüldü. Dönemin UNESCO Genel Müdürü Irina Bokova, olayı “Üç Filistinli gazetecinin – Mahmud el Komi, Hüsam Selame,ve Ebu Ayşe – öldürülmesiyle sonuçlanan medya kuruluşlarının ve personalinin hedef alınmasından çok kaygılıyım” sözleriyle kınadı. 

21-Mahmud el Komi, 29, 20 Kasım 2012’deki İsrail hava saldırısında öldürülenler arasındayıdı. El Aksa TV’de kameraman olarak çalışıyordu. 

22-Muhammed Ebu Ayşe, 24, El Kudüs Eğitim Radyosu’nda çalışıyordu. 20 Kasım 2012’deki İsrail’in düzenlediği saldırıda bölgedeydi ve Komi ve Selami’yle birlikte öldürüldü.

Temmuz ve Ağustos 2014’te basin ve gazetecilik alanında çalışan on yedi Filistinli İsrail’in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü 51 günlük saldırıda öldürüldü. Middle East Eyeo zaman öldürülen gazetecilerin isimlerini yayınlamıştı. Bu isimler şöyle:

23-Hamid Abdullah Şihab, 33, 24 Media için çalışıyordu. Bir İsrail hava saldırısı, basın sembolü taşıyan bir aracı Şihab içindeyken vurdu. 

24-Necla Mahmud el Hac, 29, bir basın ve toplum aktivisti idi. Bir İsrail hava saldırısında yedi aile ferdiyle beraber öldürüldü. 

25-Continue Medya Yapım’ndan Halid Hamad, 25. 

26-Abdül Rahman Ziyad ebu Hin, 28, El Kitab TV kanal editörü. 

27-Ezzat Düheyr, 23, hem Mahpuslar hem Hürriyet radyo kanalları çalışanıydı, aynı zamanda Refah’taki Filistin Gençliği Basın Hareketi yönetimi üyesiydi. Bir İsrail hava saldırısında 21 aile üyesiyle beraber öldürüldü.

28-Bahaeddin Kurayıb, 58, Filistin TV’nin İbranice haberkısmının baş editörüydü.

29-Ahid Zekat, 50, Filistin TV’de spor yazarı. 

30-Rami Rayan, 26, Filistin Medya Ağı’nda gazeteci ve fotoğrafçı.

31-Semih el Aryan, 29, El Aksa TV’de çalışıyordu.

32-Muahmmed Dehir, 27, El Risale gazetesinde editör. Bir hava saldırısında kızı ve beş aile ferdiyle beraber öldürüldü. 

33-Abdullah Fehcan, 22, Seda-ül Melaib sitesi ve El Aksa Spor’da spor yazarı.

34-Hamada Halid Mükat, 29, Seca haber sitesi yönetmeni ve Kuzey Gazze’deki Filistin Gençlik Basın Hareketi üyesi. 

35-Şadi Hamdi Ayad, 26, serbest gazeteci ve editördü. 

Muhammed Nureddin el Deri, 22, Filistin Ağı’nda foto muhabiriydi. 

37-Ali ebu Afaş, 36, Doha Basın Merkezi’nde program yönetmeni olarak çalışıyordu. 

38-Simone Camilli, 35, Associated Press’e çalışan İtalyan gazeteci ve fotoğrafçıydı.

39-Abdullah Fadıl Mürteca, 26, El Aksa TV ve ŞehabAjansı’nda gazeteciydi. 

40-Ahmed Ebu Hüseyin, 26, foto muhabiriydi. 13 Nisan 2018’de İsrail kuvvetlerinin Gazze Şeridi’ne düzenlediğisaldırıda mermilerin karın bölgesine isabet etmesiyle 25 Nisan 2018’de hayatını kaybetti.

Metnin orjinali için: https://www.middleeasteye.net/news/shireen-abu-akleh-other-palestinian-journalists-israel-killed